Τετάρτη 19 Φεβρουαρίου 2014

Σχετικά με τους διανοούμενους σήμερα



Οι σιωπηλοί και οι λαλίστατοι διανοούμενοι του καιρού μας

Του Κώστα Δουζίνα*

«Ο διανοούμενος ως ειδικός πρέπει να μοιάζει ουδέτερος προμηθευτής αντικειμενικής γνώσης... Σε στιγμές κρίσης η μάσκα της ουδετερότητας πέφτει και η ηθική και πολιτική ευθύνη βγαίνει στην επιφάνεια».


        Δεν περνάει μέρα χωρίς κάποιος σχολιαστής να κατηγορεί τους διανοούμενους για σιωπή. H κατηγορία είναι λαθεμένη. Αυτοί που τα καθεστωτικά ΜΜΕ ονομάζουν «διανοούμενους» είναι λαλίστατοι. Και ανακυκλούμενοι ως 32, 58, 1.000 και διάφοροι άλλοι ενδιάμεσοι συνδυασμοί. Η σιωπή των υπόλοιπων στη μέση της κοινωνικής και ανθρωπιστικής καταστροφής είναι εκκωφαντική. Θυμίζει τη σιωπή των αμνών.

      Το πρόβλημα δεν είναι λοιπόν η σιωπή αλλά οι διανοούμενοι. Ποιοι είναι οι διανοούμενοι σήμερα, ποιος ο ρόλος και η ευθύνη τους; Ποια είναι η σημασία της φιλοσοφίας ή της θεωρίας, των όπλων της διανόησης;

Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2014


ποίηματα για την ποίηση: Χουλιαράς και Παυλόπουλος
Νίκος Χουλιαράς, Τα ποιήματα στο δρόμο
           
Μ’ αρέσουν τα ποιήματα που ζουν στο δρόμο, έξω απ’ τα βιβλία: αυτά που τουρτουρίζουν στις γωνιές κι όλο καπνίζουν σαν φουγάρα· που αναβοσβήνουν, μες στη νύχτα, σαν Χριστουγεννιάτικα λαμπάκια ―όχι αυτά που κρέμονται στα δέντρα της γιορτής, στη θαλπωρή των δωματίων, αλλά εκείνα που τονίζουνε την ερημία των σφαχτών στις μωβ βιτρίνες των συνοικιακών κρεοπωλείων.
      Τα σακατεμένα και τα μοναχικά, μ’ αρέσουν: τα ποιήματα-κοπρίτες που περπατούν κουτσαίνοντας στις σκοτεινές άκρες των λεωφόρων: αυτά που τ’ αγνοούν οι κριτικοί κι οι εκπαιδευτικοί του Μωραΐτη· που τα χτυπούν συχνά οι μεθυσμένοι οδηγοί και τα αφήνουν αβοήθητα στο δρόμο. Και τα ποιήματα-παιδάκια, όμως αγαπώ· αυτά που ενώ δεν έχουν μάθει ακόμη την αλφάβητο, μπορούν εντούτοις, με δυο λέξεις τους, να σου κολλήσουν την ψυχή στον τοίχο.
      Μ’ αρέσουν, πάλι, τα απελπισμένα κι όμως χαμογελαστά: τα ποιήματα-συνένοχοι· εκείνα που σου κλείνουνε με νόημα το μάτι.

Τετάρτη 12 Φεβρουαρίου 2014

Νεοελληνική Γλώσσα Γ’ Λυκείου





Ο κομφορμισμός[1] στη σύγχρονη εποχή

Θανάσης Γιαλκέτσης, εφ. Ελευθεροτυπία, 11/3/2007


        Σε κανένα δεν δόθηκε η δυνατότητα να επιλέξει την εποχή στην οποία θα ζήσει ούτε και η δυνατότητα να ζήσει έξω από την εποχή στην οποία γεννήθηκε. Δεν υπάρχει άνθρωπος που να μην είναι τέκνο του καιρού του και επομένως που να μην είναι κατά κάποιον τρόπο «ομογενοποιημένος», ενταγμένος και υποχρεωμένος να λειτουργεί σε ομάδες, κοινότητες και σύνολα. Σε σχέση με τις εποχές που προηγήθηκαν η εποχή μας είναι η πρώτη που ζητάει την ομογενοποίηση όλων των ανθρώπων ως προϋπόθεση της ύπαρξής τους. Απαιτεί δηλαδή από τον καθένα να συμμορφωθεί, αν θέλει να υπάρξει.
        Γιατί η εποχή μας απαιτεί κάτι τέτοιο; Για ποιους λόγους συμβαίνει αυτό; Αυτό συμβαίνει διότι στην εποχή της τεχνικής και της παγκόσμιας οικονομίας, το να «εργάζεται» κανείς σημαίνει να «συνεργάζεται» στο εσωτερικό ενός μηχανισμού, όπου οι ενέργειες του καθένα έχουν ήδη προκαταβολικά περιγραφεί και προδιαγραφεί από το οργανόγραμμα για την καλή λειτουργία αυτού του μηχανισμού. Επομένως ο σύγχρονος άνθρωπος, αρχικά στο Δυτικό κόσμο στη συνέχεια σε όλο τον πλανήτη, ζει σε μια κοινωνία που προκαθορίζει τη συμπεριφορά του αρχικά στο χώρο της εργασίας στη συνέχεια και εκτός εργασίας. Περνώντας από το χώρο της εργασίας στο χώρο της κατανάλωσης, του ελεύθερου χρόνου κ.ά. όλο και περισσότερο ο σύγχρονος άνθρωπος είναι προκαθορισμένος και ετεροκατευθυνόμενος, άρα ολοένα και πιο «ομογενοποιημένος». Ομογενοποιημένος άνθρωπος σημαίνει ομογενοποιημένη συνείδηση. Ας δούμε πώς ορίζεται.